Sauda sogelag er eit svært aktivt lag som har kome med årsskrift i heile 43 år. I årets rikhaldige utgave vert det markert at det i år er l00 år sidan smelteverket starta opp.

Fabrikken, som skulle bli hjørnesteinsbedrifta i nabokommunen vår og gi sikkert arbeid til, mellom anna, mange utflytta suldøler opp gjennom åra. Og som har gjort alle spådommar om tungindustrien sin snarlege død til skamme.

Vegen over Røldalsfjellet

Me har då endeleg kjørt over Røldalsfjellet nokre gonger gjennom åra. Ståle Lunde skriv om førehistoria til vegen, og om bygginga. Vegen vart opna i 196o av Trygve Bratteli, han var samferdselsminister då. Men me forstår at han viste liten entusiasme for denne oppgåva. Ingen hadde høyrt kortare Takk for maten-tale under festmiddagen.

Levande om legen og husmannstida i Hylsfjorden

Olav Gramstad var lege i Sauda ein mannsalder, fram til 1975. Sonen Sigved skriv levande om faren, som var son til presten på Sand, og vaks opp her på strandstaden. Nokre travle år var han doktor i Suldal i tillegg.

Lars Olav Fatland har store kunnskaper om husmannstida i vårt distrikt, særleg langs Hylsfjorden. Han skildrar livsløpet til tre personar med husmannsbakgrunn, som alle hadde eller fekk ein link til Sauda. Ei av dei var Brita Njelsdotter frå Hellandsbygd, som vart buande det meste av sitt strevsame og lange liv i Tengesdal. Ho blei 107 år gamal.

«Faster By’ n»

Kåre Rød fortel om «Faster By’n», ei jente frå enkle kår på Teig, men som vart så «godt gift» at ho arva «halve Stavanger», som det heitte seg. Men ho gløymde ikkje heimbygda si og delte raust.

Me kan notera oss nok eit solid og forvitneleg årskrift frå Sauda med andre ord.

Bjarte Skipevåg, Suldal sogelag